M.Ö. 1000 civarinda Roma yerlesimi, birkac tepenin üzerinde kurulmus kücük bir topluluktu. M.Ö. 3. yüzyilda ise Roma, anitsal tapinaklari, kamu binalari ve görkemli evleriyle büyük ve güclü bir kent haline gelmisti. Tüm Italyayi ele gecirmisti ve bir imparatorluk yaratmaya hazirlaniyordu. Ancak basit bir kent bu tarihi dönüsümü nasil gerceklestirdi Nasil oldu da bölgenin ve sonrasinda dünyanin basat gücü haline geldi Eski Italya, her biri kendi dili ve gelenekleri bulunan cok cesitli etnik topluluklara ev sahipligi yapiyordu. Önce Etrüskler ve daha sonra Samnitler gibi bazi topluluklar Romanin baslica düsmanlariydi. Bu gruplar Gec Demir Cagindan itibaren Italyanin icinde ve disinda giderek daha dinamik bir etkilesime girdiler, ticareti genislettiler ve Italyanin her yaninda giyinme aliskanliklarini, dini, mimariyi, silahlari ve yönetimi etkilediler. Roma ele gecirilen topraklarda var olan sosyal ve politik yapilari büyük bir özenle idare etti, stratejik askeri alimlarla vatandas havuzunu genisletti ve bu sayede bir dereceye kadar yerel bagimsizliga izin verirken ayni zamanda emperyal bir aidiyet duygusunu da besledi.